Ναύπλιο. Διαχρονικά γοητευτικό, διαχρονικά ρομαντικό, διαχρονικά υπέροχο
Ναύπλιο, Ανάπλι ή Napoli di Romania… Όποια ονομασία και να της δώσετε, η πρώτη πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας είναι μια μοναδική πόλη-μουσείο, με ιστορία γεμάτη μύθους, κατακτητές και επαναστάσεις.
Με την αύρα της παλιάς πρωτεύουσας το Ναύπλιο καταφέρνει, πάντα, να εντυπωσιάζει, ακτινοβολώντας κομψότητα και ρομαντισμό, εκπέμποντας, παράλληλα, το ιδιαίτερο άρωμα της μακραίωνης ιστορίας του.
Κάθε γωνιά, κάθε μνημείο του Ναυπλίου ψιθυρίζει κάτι από το πολυσήμαντο χθες του. Διαχρονικοί ψίθυροι ιστορίας, που θα τους αφουγκραστείτε πίσω από τα κυκλώπεια τείχη του Παλαμηδίου, μπροστά στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, πάνω στα ανεμοδαρμένα βράχια της Ακροναυπλίας, μέσα στα γραφικά καλντερίμια της πόλης.
Ας περπατήσουμε mazi στις γειτονιές και τις πλατείες του παλιού Ναυπλίου και ας συλλέξουμε εικόνες μιας πόλης, που φημίζεται για την εκλεπτυσμένη φινέτσα της. Οι κατακτητές, που πέρασαν από την πόλη, στο πέρασμα των χρόνων, άφησαν έντονα τα σημάδια τους στην αρχιτεκτονική και πολιτιστική κουλτούρα του Ναυπλίου, χαρίζοντας στην πόλη την κοσμοπολίτικη προσωπικότητά της, που, μέχρι σήμερα, διατηρείται αναλλοίωτη και γοητεύει τον καθένα.
Περπατώντας εντός των τειχών
Η καρδιά της παλαιάς πόλης του Ναυπλίου είναι η περίκλειστη πλατεία Συντάγματος, η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης και η αγαπημένη των Ναυπλιωτών. Θεωρούμενη από πολλούς, ως μια από τις ωραιότερες πλατείες της Ελλάδας και αποτελώντας, αναμφίβολα, σημείο αναφοράς και συνάντησης όλων των κατοίκων του Ναυπλίου, η πλατεία περιτριγυρίζεται από σπουδαία ιστορικά μνημεία, όλα τους πολύτιμοι μάρτυρες του πλούσιου ιστορικού παρελθόντος της πόλης. Ανατολικά της πλατείας δεσπόζει το Τριανόν, πρώην τουρκικό τζαμί, που στέγασε το πρώτο Αλληλοδιδακτικό σχολείο του Ναυπλίου, ενώ απέναντι του στέκει επιβλητικό το τριώροφο κτίριο του Αρχαιολογικού μουσείου, που φιλοξενεί εντός του, τους, ανεκτίμητης αξίας, αρχαιολογικούς θησαυρούς από την ευρύτερη περιοχή της Αργολίδας. Σε μια γωνιά της πλατείας ξεπροβάλλει το Βουλευτικό, ένα εντυπωσιακό και εξαιρετικά διατηρημένο διώροφο οθωμανικό τζαμί, που αποτέλεσε την πρώτη Βουλή του ελληνικού κράτους και σήμερα αποτελεί, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα ιστορικά μνημεία του Ναυπλίου.
Αφήνοντας πίσω μας την πλατεία Συντάγματος και ακολουθώντας την οδό Καποδιστρίου, η διαδρομή μας οδηγεί ως την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, το σημείο όπου δολοφονήθηκε το 1831 ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας. Το περιστατικό, που έλαβε χώρα έξω ακριβώς από την εκκλησία και καθόρισε τις εξελίξεις της νεότερης ελληνικής ιστορίας, αποτυπώνεται σε μια πλάκα στον τοίχο του ναού, που περιέχει θραύσμα από το θανατηφόρο βόλι. Σχεδόν απέναντι από την εκκλησία βρίσκεται το μοναδικό χαμάμ της πόλης, να θυμίζει το σύντομο ιστορικό πέρασμα των Οθωμανών από την πόλη.
Περνώντας μέσα από τα λαβυρινθώδη καλντερίμια του Ναυπλίου, με τα υπέροχα κτίρια, που αναδεικνύουν το μεσαιωνικό παρελθόν της πόλης, αξίζει να δώσουμε προσοχή σε δύο ακόμη πλατείες, που βρίσκονται εκεί. Στην πλατεία Αγίου Γεωργίου και στην πλατεία των τριών Ναυάρχων. Η πρώτη πήρε το όνομά της από τον περίφημο, ομώνυμο μητροπολιτικό ναό, την πρώτη Μητρόπολη του ελεύθερου Ναυπλίου και τόπο, όπου εκτυλίχθηκαν γεγονότα κορυφαίας ιστορικής σημασίας. Σε αυτόν τον ναό τελέστηκε η κηδεία του Παλαιών Πατρών Γερμανού, του μεγάλου ήρωα Δημητρίου Υψηλάντη και του Ιωάννη Καποδίστρια. Εδώ, επίσης στέφθηκε βασιλιάς ο Όθωνας, ενώ στο εσωτερικό του ναού και σε περίοπτη θέση, βρίσκεται ένα από τα καλύτερα αντίγραφα του Μυστικού Δείπνου του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Η πλατεία των Τριών Ναυάρχων αφιερώθηκε στους πρωταγωνιστές της ναυμαχίας του Ναβαρίνου και φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, το ταφικό μνημείο του Δημητρίου Υψηλάντη, το υπέροχο νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου, που αποτέλεσε το πρώτο Γυμνάσιο της ελεύθερης Ελλάδας, καθώς και το πρώτο ελληνικό φαρμακείο, ιδιοκτησίας του Ιταλού φαρμακοποιού και προσωπικού φίλου του Καποδίστρια, Βονιφάτιου Βοναφίν, ο οποίος ανέλαβε να ταριχεύσει τον δολοφονημένο πρωθυπουργό μετά τον θάνατό του.
Εκτός των τειχών. Ο γύρος της Αρβανιτιάς
Ο αγαπημένος περίπατος των Ναυπλιωτών είναι μια από τις ρομαντικότερες βόλτες στην πόλη. Ο περίφημος γύρος της Αρβανιτιάς, ένας περιφερειακός πλακοστρωμένος πεζόδρομος, με θέα τον Αργολικό κόλπο, ξεκινά από το τέλος της προκυμαίας και καταλήγει στην πλατεία Αρβανιτιάς. Αφού περάσουμε την περιοχή, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Ναυτικού Ομίλου, συναντάμε το εκκλησάκι της Παναγιάς της Σπηλιάς, τη Santa Maria Grotta των Ενετών, αγαπημένο προσκύνημα των κατοίκων, αλλά και των επισκεπτών, λίγο πριν η διαδρομή καταλήξει στην πλατεία Αρβανιτιάς, με την οργανωμένη παραλία της. Για να επιστρέψουμε ξανά προς την παλιά πόλη, κατηφορίζουμε προς το πάρκο Σταϊκόπουλου και την πύλη της Ξηράς, η οποία, κατά το παρελθόν, ήταν η μόνη είσοδος από ξηράς στο περιτειχισμένο Ναύπλιο. Μπροστά από την πύλη, που άνοιγε με την ανατολή κι έκλεινε με τη δύση του ηλίου, υπήρχε θαλάσσια τάφρος και η πρόσβαση γινόταν από μια ξύλινη κινητή γέφυρα. Η πύλη της Ξηράς, που βλέπουμε σήμερα, είναι μια πιστή αναπαράσταση της αυθεντικής βενετσιάνικης πύλης. Από την αρχική, σώθηκε η πλάκα με το οικόσημο του Ενετού διοικητή Γκριμάνι, καθώς και το πέτρινο ακέφαλο λιοντάρι, στο πάνω μέρος της πύλης.
Παλαμήδι. Ο ακοίμητος φρουρός της πόλης
Το πιο αναγνωρίσιμο μνημείο του Ναυπλίου βρίσκεται στην κορυφή του απόκρημνου βράχου, πάνω ακριβώς από την πόλη, την οποία μοιάζει να στεφανώνει, ευλαβικά, εδώ και αιώνες. Ο μυθικός ήρωας Παλαμήδης, γιος του πρώτου ιδρυτή της πόλης, Ναυπλίου, έδωσε το όνομα του στον βράχο και κατά επέκταση στην εντυπωσιακή καστροπολιτεία του Ναυπλίου, που είναι ένα αριστουργηματικό έργο της φρουριακής αρχιτεκτονικής. Το επονομαζόμενη « Γιβραλτάρ της Ανατολικής Μεσογείου» είναι ένα απόρθητο φρούριο, που χτίστηκε σε υψόμετρο 216μ. και στηρίχθηκε σε ένα σύστημα οκτώ εντυπωσιακών σε μέγεθος προμαχώνων, που συνδέονταν μεταξύ τους με τείχη. Το Παλαμήδι έμεινε γνωστό στην ιστορία ως φυλακή για βαρυποινίτες – στον προμαχώνα Μιλτιάδη φυλακίστηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης - ενώ στο εσωτερικό του, σήμερα, κάθε επισκέπτης μπορεί να δει τα τυπικά γνωρίσματα και κτίσματα μιας οργανωμένης καστροπολιτείας. Μοναδική εμπειρία είναι η πρόσβαση στο Παλαμήδι από τα σκαλοπάτια, που σκαλίστηκαν στον βράχο, (999 σύμφωνα με την παράδοση, 857 στην πραγματικότητα), καθώς στα πλατύσκαλα, ανά διαστήματα, υπάρχουν κατάλληλα σημεία για μερικές ανάσες ξεκούρασης, προσφέροντας, ταυτόχρονα, ένα καταπληκτικό πανόραμα προς τον αργολικό κόλπο και το φυσικό τοπίο της περιοχής, που θα αποζημιώσει όλες τις αισθήσεις.
Μπούρτζι και Ακροναυπλία
Σε απόσταση αναπνοής από την προκυμαία της πόλης, στέκει, καταμεσής της θάλασσας, το νησάκι Μπούρτζι, με το ομώνυμο ενετικό του κάστρο. Η παρουσία του καστέλο δίνει μια ρομαντική νότα στο σκηνικό της παραθαλάσσιας πόλης και αποτελεί το σήμα κατατεθέν της. Το πιο πολυφωτογραφημένο μνημείο του Ναυπλίου, χτίστηκε πάνω στο νησάκι των Αγίων Θεοδώρων στα χρόνια της Ενετικής κυριαρχίας, για να ενισχύσει την άμυνα της πόλης, απέναντι σε ανεπιθύμητους κατακτητές. Για την επιπλέον προστασία του λιμανιού και του Ναυπλίου, μια κινητή αλυσίδα ξεκινούσε από την Ακροναυπλία και κατέληγε στο Μπούρτζι, γεγονός που συνετέλεσε στο να δοθεί στο Ναύπλιο το ενετικό όνομα porto Cadena (λιμάνι της αλυσίδας). Στη διάρκεια της πολυτάραχης ιστορίας του το Μπούρτζι άλλαξε, συχνά, χρήσεις και λειτουργίες και από χώρος διαμονής των δημίων του Παλαμηδίου, έφτασε να λειτουργεί, ως εστιατόριο και ξενοδοχείο πολυτελείας. Σήμερα, στους χώρους του ενετικού κάστρου, που επιπλέει στα γαλανά νερά του κόλπου, πραγματοποιούνται μουσικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, κυρίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Η βραχώδης χερσόνησος της Ακροναυπλίας αποτελούσε την ακρόπολη του Ναυπλίου, που οι Τούρκοι ονόμαζαν Ιτς Καλέ (εσωτερικό φρούριο). Θεωρείται η αρχαιότερη ακρόπολη του Ναυπλίου και τα πρώτα οχυρωματικά έργα τοποθετούνται στους κλασικούς χρόνους. Η Ακροναυπλία αποτελείται από τρία επίπεδα, κάθε ένα από τα οποία ήταν κι ένα ξεχωριστό κάστρο με τείχη, χτισμένα σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Ενετοί, Φράγκοι και Τούρκοι φρόντισαν να αφήσουν, διαδοχικά, το στίγμα τους στην κατασκευή και ολοκλήρωση του σημαντικού αυτού οχυρωματικού έργου, απομεινάρια του οποίου διατηρούνται, έως σήμερα και είναι ορατά, σε κάθε επισκέπτη. Η γνωριμία με την Ακροναυπλία ξεκινά από την πλατεία, που βρίσκεται πάνω από την παραλία της Αρβανιτιάς και οδηγεί προς το παλιό ξενοδοχείο Ξενία. Περνώντας διαδοχικά από το Castel del toro, το Φραγκικό κάστρο και το κάστρο των Ρωμαίων, εμφανίζεται το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων , ενώ στο πλάτωμα κάτω από το Παλιό Ρολόι, μπορείτε να απολαύσετε ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα της Αργολίδας.
Αφεθείτε, λοιπόν, στη ρομαντική ατμόσφαιρα και φινέτσα, που εκπέμπει η αργολική πολιτεία και νιώστε τους χτύπους της καρδιάς σας να χτυπούν πιο δυνατά. Το Ναύπλιο, εξάλλου, θεωρείται μια πόλη, που αγαπούν πολύ οι απανταχού bon viveurs και οι ερωτευμένοι. Εσείς;
